نفت یک کامودیتی است و به‌همین دلیل بیش از سرمایه‌گذاری‌های باثبات‌تری نظیر سهام و اوراق قرضه، درمعرض نوسانات قیمتی است. چندین عامل بر نوسان قیمت نفت موثر است که در ادامه به شرح برخی از مهم‌ترین موارد می‌پردازیم.
تأثیر اوپک پلاس بر قیمت‌ها
اوپک پلاس یک کارتل نفتی متشکل از مجموع کشورهای عضو اوپک و کشورهای غیر عضو اوپک است که هر دو گروه، تولیدکننده نفت بوده و در بازار جهانی نفت به ایفای نقش می‌پردازند.
اوپک پلاس تقریباً 80% از ذخایر نفت جهان را کنترل می‌کند. این کنسرسیوم سطح تولید را برای تأمین تقاضای جهانی تنظیم می‌کند و می‌تواند با افزایش یا کاهش تولید، بر قیمت نفت و گاز تأثیر بگذارد. رشد اخیر قیمت نفت، پس از تصمیم روسیه و عربستان به‌عنوان مهم‌ترین اعضای اوپک پلاس برای کاهش عرضه رخ داد.
تأثیر عرضه و تقاضا
مانند سایر کامودیتی‌ها، سهام یا اوراق قرضه، قوانین عرضه و تقاضا باعث تغییر قیمت نفت می‌شود. وقتی عرضه بیش از تقاضا باشد، قیمت‌ها کاهش می‌یابد. عکس آن نیز زمانی صادق است که تقاضا از عرضه پیشی بگیرد.
در حالی که عرضه و تقاضا بر قیمت نفت تأثیر می‌گذارد، این معاملات آتی نفت هستند که قیمت نفت را تعیین می‌کنند. قرارداد آتی نفت، توافقی الزام‌آور است که به خریدار این حق را می‌دهد که در آینده هر بشکه نفت را با قیمت از پیش تعیین‌شده خریداری کند. همان‌طور که در قرارداد ذکر شده، خریدار و فروشنده ملزم به انجام معامله در یک تاریخ خاص هستند. بنابراین سفته‌بازی نیز می‌تواند موجب افزایش یا کاهش قیمت نفت شود.
بلایای طبیعی
بلایای طبیعی عامل دیگری است که می‌تواند باعث نوسان قیمت نفت شود. به عنوان مثال، هنگامی که طوفان کاترینا در سال 2005 رخ داد، تقریباً 20% از عرضه نفت آمریکا را تحت‌تأثیر قرار داد و باعث شد قیمت هر بشکه نفت 13.5 دلار افزایش یابد.
بیماری همه‌گیر کووید 19، نمونه دیگری از یک فاجعه طبیعی است، اما برخلاف سایر بلایای طبیعی دیگر که با ایجاد شوک در زنجیره تأمین قیمت نفت را افزایش می‌دهند، فاجعه کووید 19 شوک تقاضا ایجاد کرد، زیرا بسیاری از سفرهای هوایی و زمینی، متعاقب بستن مرزها از سوی دولت‌ها لغو شدند و تقاضا برای بنزین به‌شدت کاهش یافت.
بی‌ثباتی سیاسی
بی‌ثباتی سیاسی به‌ویژه در خاورمیانه، باعث نوسان قیمت نفت می‌شود، زیرا این منطقه سهم عمده‌ای از عرضه جهانی نفت را به خود اختصاص داده است. به‌عنوان مثال در جولای 2008، به‌دلیل ناآرامی‌ها و ترس مصرف‌کنندگان از جنگ در افغانستان و عراق، قیمت هر بشکه نفت به 128 دلار رسید.
هزینه‌های تولید و ذخیره‌سازی
هزینه‌های تولید نیز می‌تواند باعث افزایش یا کاهش قیمت نفت شود؛ در حالی که استخراج نفت در خاورمیانه نسبتاً ارزان است، نفت کانادا که از ماسه‌های نفتی آلبرتا استخراج می‌شود، گران‌تر است. تولید نفت شل در ایالات متحده نیز به‌صورت مستقیم بر قیمت نفت تأثیر می‌گذارد. ضمن اینکه هزینه ذخیره‌سازی نیز در مواردی مانند دوران کووید 19 روی قیمت نفت اثرگذار است.
تأثیر نرخ بهره
در حالی که دیدگاه‌ها در این زمینه متفاوت است، اما واقعیت این است که قیمت نفت و نرخ بهره تا حدودی با هم ارتباط دارند. وقتی نرخ بهره کاهش می‌یابد، مصرف‌کنندگان و شرکت‌ها می‌توانند راحت‌تر وام بگیرند و پول خرج کنند که این امر تقاضا برای نفت را افزایش می‌دهد. هرچه میزان استفاده از نفت بیشتر باشد، مصرف‌کنندگان قیمت بیشتری را پیشنهاد می‌دهند.
نظریه اقتصادی دیگری معتقد است که نرخ بهره بالا باعث تقویت دلار در برابر ارز دیگر کشورها می‌شود. وقتی دلار قوی است، شرکت‌های نفتی آمریکا می‌توانند با هر دلار آمریکا نفت بیشتری خریداری کنند و در نهایت، این کاهش هزینه را به دست مصرف‌کنندگان می‌رسانند.
به‌همین ترتیب، وقتی ارزش دلار در برابر ارزهای خارجی پایین است، قدرت نسبی دلار آمریکا به‌معنای خرید نفت کمتر از قبل است. این امر می‌تواند به گران شدن نفت برای ایالات متحده که 20% از نفت جهان را مصرف می‌کند، منجر شود.
