طلا اخیراً دوران پرنوسانی را تحمل کرده است. در مارس 2022 و با شروع درگیری روسیه و اوکراین شاهد جهش قیمت فلز زرد به بالاترین سطح (2069 دلار در هر اونس) بودیم، قبل از آن در سپتامبر 2022 قیمت طلا به 1600 دلار افت کرده بود. در مارس 2023 و در پی فروپاشی بانک سیلیکون ولی در ایالات متحده، طلا از سد 2000 دلاری عبور کرد تا قله قیمت جدیدی را ثبت کند، قبل از اینکه بار دیگر بخشی از درخشش خود را از دست بدهد. مجموعه‌ای از عوامل مانند افزایش بازدهی اوراق قرضه، تقویت دلار و تداوم احساسات‌هاوکیش بانک‌های مرکزی، منجر به کاهش قیمت طلا شده است.
در همینحال، تنش‌های ژئوپلیتیکی و نگرانی‌ها مبنی بر اینکه ایالات متحده ممکن است در سال 2024 وارد رکود شود، به جلوگیری از افت قیمت طلا کمک کرده است. در همینحال، شواهدی مبنی بر تعدیل تورم در ایالات متحده از طلا حمایت می‌کند، زیرا انتظارات نسبت به رشد نرخ بهره را کاهش می‌دهد و این فلز گرانبها را برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر می‌کند.
عوامل مخالف رشد
با وجود این عوامل حمایتی، طلا هم‌چنان با موانعی مواجه است. اگرچه قدرت دلار آمریکا از بالاترین میزان مشاهده شده در نیمه دوم سال 2022 افت کرده است، اما بر اساس استانداردهای تاریخی اخیر هم‌چنان قوی است. دلار قوی، خبر بدی برای طلا است، زیرا خریدهای خارج از ایالات متحده را گران‌تر می‌کند. قیمت طلا به دلار آمریکا است که می‌تواند بر تقاضای خارجی تأثیر بگذارد.
در نتیجه زمانی که دلار قوی است، قیمت طلا تمایل به کاهش دارد. چشم‌انداز دلار در آینده نامشخص است و بستگی زیادی به این دارد که آیا اقتصاد ایالات متحده وارد رکود می‌شود یا خیر و نرخ تورم با چه سرعتی کاهش می‌یابد و هم‌چنین به مسیر آینده نرخ‌های بهره مرتبط است.
تاثیر نرخ بهره
نرخ بهره معمولاً رابطه عکس با قیمت طلا دارد. با بالا ماندن نرخ بهره، اوراق قرضه و سرمایه‌گذاری درآمد ثابت، جایگزین جذابی برای طلا هستند. اما پایان‌دادن به چرخه افزایش نرخ فعلی می‌تواند تاثیر مثبتی بر قیمت طلا داشته باشد. شواهد نشان می‌دهد تورم در ایالات متحده واقعاً تعدیل شده است.
این موضوع از طلا حمایت می‌کند، زیرا انتظارات نسبت به افزایش نرخ بهره را تعدیل کرده و طلا را برای سرمایه‌گذاران جذاب‌تر می‌کند. فدرال رزرو با وضعیت سختی روبرو است که از یک سو باید تورم را کاهش دهد، اما از سوی دیگر باید تأثیر نرخ بهره بالا بر اقتصاد را مدیریت کند. در حالی‌که به‌نظر می‌رسد خطر رکود در حال کاهش است، فدرال رزرو هنوز هم ممکن است نیاز به معکوس کردن سریع سیاست‌های پولی در مسیر حمایت از رشد داشته باشد.
آخرین باری که فدرال رزرو به این شکل مسیر خود را تغییر داد، در ماه مه 2019 بود؛ زمانی که شروع آخرین روند صعودی طلا را رقم زد. در آن دوره و با توجه به کاهش بازدهی ثابت و کاهش ارزش دلار، سرمایه‌گذاران به طلا روی آوردند.
ضعف تقاضا
بر اساس گزارش شورای جهانی طلا، از نظر تقاضا، سال 2022 قوی‌ترین سال مصرف طلا برای بیش از یک دهه بوده است. در سال 2022 مصرف فلز زرد 18 درصد افزایش یافت و به 4741 تن رسید که ناشی از افزایش 10 درصدی خرید سرمایه‌گذاران و هم‌چنین خرید قوی توسط بانک‌های مرکزی بود. اما این روند در سال 2023 معکوس شد و تقاضا برای طلا در سه ماهه اول سال، 13 درصد کاهش یافت.
استفاده از طلا در فناوری نیز به روند نزولی خود ادامه داد. عدم‌اطمینان نسبت به اقتصاد جهانی، به اشتهای مصرف‌کنندگان برای کالاهای الکترونیکی صدمه زده است و از سوی دیگر، مصرف جواهرات نیز ثابت بوده است. در همینحال، با افزایش 2 درصدی تولید معادن و افزایش 5 درصدی بازیافت که به‌دلیل افزایش قیمت طلا به‌صرفه شده، مجموع عرضه طلا در سه‌ماهه اول سال با اندکی افزایش به 1174 تن رسید.
مسیر قیمتی نامشخص
با نگاه به آینده، چشم‌انداز طلا متعادل به‌نظر می‌رسد. قیمت در نیمه اول سال 5.4 درصد افزایش یافته است. پایان دادن به چرخه انقباضی فدرال رزرو و کاهش ارزش دلار آمریکا می‌تواند از طلا حمایت کند. رکود اقتصادی نیز به‌دلیل تأثیر آن بر تمایل سرمایه‌گذاران به ریسک‌گریزی، قیمت را بالاتر می‌برد. اما اگر اقتصاد ایالات متحده و جهان به انعطاف‌پذیری خود ادامه دهند، نرخ بهره افزایش یابد یا ایالات متحده از رکود اجتناب کند، قیمت طلا ممکن است آسیب ببیند.
همبستگی بین طلا و بازار سهام ایالات متحده رابطه دیگری است که باید تماشا کرد. همبستگی بلندمدت از رشد حکایت دارد. با این‌حال، این دو می‌توانند در طول دوره‌های استرس و نوسان شدید از هم جدا شوند. با وجود ابهامات زیاد پیرامون بازار طلا، مدیریت ریسک برای سرمایه‌گذاران حیاتی است.
با در نظر گرفتن این موضوع، فعالان بیشتری در بازار به معاملات آتی خرد طلا روی آورده‌اند و حجم معاملات خرد در سه‌ماهه دوم سال 2023 نسبت به‌مدت مشابه سال قبل، 68 درصد افزایش یافته است. این روندها حاکی از آن است که فعالان بازار بایستی به عوامل اساسی مؤثر بر طلا، از قدرت دلار آمریکا تا محیط نرخ بهره واقف باشند.
منبع: وال‌استریت ژورنال
