یکی از بازوهای اصلی تریدرها برای درک بهتر بازار، استفاده از تحلیل تکنیکال است. معامله‌گران مختلف با دیدگاه‌های گوناگون از تحلیل تکنیکال فارکس و ابزارهایی که در اختیارشان می‌گذارد، برای رسیدن به یک هدف روشن استفاده می‌کنند. این هدف، چیزی نیست جز پیداکردن یک نقطه ورود معتبر برای رسیدن به سود قابل‌توجه دو یا چندبرابری. یکی از چیزهایی که در رسیدن به این هدف کمک بسیاری می‌کند، الگوهای بازگشتی کلاسیک هستند. این الگوها می‌توانند معامله‌گران را بر سر بخش‌های عطف بازار ببرند و نقطه‌های ورود و خروج کاملا تعریف شده‌ای را در اختیارشان بگذارند. در این مقاله می‌خواهیم شما را با مهم‌ترین الگوهای بازگشتی در فارکس آشنا کنیم و استراتژی‌هایی که در گرفتن یک تصمیم آگاهانه کمکتان می‌کنند را به شما نشان دهیم. با ما همراه باشید.
الگوی بازگشتی چیست؟
همیشه قیمت‌ها در بازار دچار تغییر می‌شوند؛ اما این تغییرها بدون سروصدا نیستند. الگوهایی وجود دارند که وقوع این تغییرها را به ما نشان می‌دهند. در بازارهای مالی به آن‌ها الگوهای بازگشتی (Reversal patterns) می‌گویند. وقتی این الگوها در انتهای یک روند شکل می‌گیرند، می‌توانیم با اطمینان بیشتری انتظار داشته باشیم که روند قبلی کاملا تغییر کند؛ به‌عنوان‌مثال اگر با روندی صعودی روبه‌رو باشیم، با دیدن یک الگوی مشخص بازگشتی، سرآغاز یک روند نزولی را نظاره‌گر خواهیم بود و این توانایی را پیدا می‌کنیم تا در لحظه درست، وارد یک موقعیت معاملاتی شویم. نکته جالب در مورد الگوهای Reversal فارکس این است که می‌توان از آن‌ها در بازه‌های زمانی مختلف استفاده کرد. بنابراین، چه شما یک معامله‌گر روزانه باشید و چه هفتگی یا حتی ماهانه، فرقی نمی‌کند. چون می‌توانید سرنخی از این الگوها را روی نمودارهای قیمت پیدا کنید.
انواع الگوهای بازگشتی کلاسیک کدامند؟
در طول سال‌های طولانی معامله‌گری، تریدرهای مختلف انواع گوناگونی از الگوهای بازگشتی در فارکس را شناسایی و به جامعه جهانی ترید معرفی کرده‌اند. قبل از آغاز آشنایی با این الگوها باید بگوییم که کلید اصلی تشخیص درست آن‌ها، وجود یک روند است. این بدان معنی است که وقتی بازار در حالت رنج به‌سر میبرد، نمی‌توانید به‌دنبال الگوی بازگشتی بگردید.
الگوی بازگشتی سر و شانه (Head And Shoulders)
یکی از مهم‌ترین الگوهای بازگشتی کلاسیک، الگوی سر و شانه نام دارد. در این الگو که از سه سقف تشکیل شده است، سقف اول و آخر را همان شانه‌های معروف تشکیل می‌دهند. دیدن این الگو در انتهای روند باعث برگشت آن می‌شود. در نظر داشته باشید که الگوی اصلی سر و شانه در روند صعودی قابل شناسایی است. در این حالت، اگر قیمت نتواند سقفی بلندتر از سقف قبلی خود را به وجود آورد، تغییر روند به سمت نزولی را آغاز می‌کند.
حالت وارونه الگوی کلاسیک بازگشتی سر و شانه که به آن سر و شانه معکوس (Inverse Head & Shoulders) می‌گویند، در روند نزولی رخ خواهد داد و به تریدرها هشداری برای آغاز روند صعودی می‌دهد.
الگوی دو سقف (Double Top) یا دو کف (Double Bottom)
الگوهای دو سقف یا دو کف، از مهم‌ترین الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال به‌شمار می‌روند. این الگوها با نام‌های کف دوقلو و سقف دوقلو هم شناخته می‌شوند. در این الگوها دو تلاش برای شکستن قیمت به سمت بالا یا پایین را مشاهده می‌کنیم که هر دو با شکست روبه‌رو شده‌اند. در نتیجه، احتمال تغییر روند بالا می‌رود. در کف دوقلو انتظار تغییر روند به سمت صعودی و در سقف دوقلو انتظار تغییر روند به سمت نزولی را خواهیم داشت.
الگوی سه سقف (Triple Top) یا سه کف (Triple Bottom)
این الگوها درست مانند الگوهای کف دوقلو و سقف دوقلو هستند؛ با این تفاوت که این بار با سه مرتبه برخورد به سقف یا کف روبه‌رو هستیم و انتظار داریم که روند قیمت بعد از سومین سقف یا کف تغییر کند.
الگوی گُوه (Wedge)
معمولا به این الگو، الگوی کنج هم گفته می‌شود. در این الگوی بازگشتی که آن را در روند صعودی و نزولی مشاهده می‌کنیم، سقف‌ها و کف‌های نمودار قیمت، دو خط همگرا را تشکیل می‌دهند که در نهایت این الگو را به نوع افزایشی و کاهشی تبدیل می‌کنند. در نوع افزایشی یا (Rising Wedge) که در یک روند نزولی رخ می‌دهد، ما انتظار تغییر روند به سمت صعودی را داریم. نقطه مقابل این موضوع، نوع کاهشی این الگو یا (Falling Wedge) است که در یک روند صعودی رخ می‌دهد و هشدار تغییر روند به سمت نزولی را به گوشمان می‌رساند.
بیشتر بخوانید: الگوی وج Wedge
الگوی QP
(Quasimodo Pattern) که به آن شبه‌مودو هم می‌گویند، یکی از قابل‌اعتمادترین الگوهای بازگشتی فارکس محسوب می‌شود. ساختار این الگو ساده است. به‌این‌ترتیب که در روند نزولی، قیمت یک حرکت کوتاه صعودی می‌زند و سقف بالاتر را ایجاد می‌کند. سپس دوباره به ریزش بر اساس روند قبلی خود ادامه می‌دهد. در حرکت بعدی، قیمت یک حرکت صعودی بلندتر می‌زند و کف و سقف بالاتری را به وجود می‌آورد. کف ایجاد شده در این حرکت، سقف قله صعودی قبلی را می‌زند. قله دوم هم همان‌طور که اشاره کردیم از قله قبلی بلندتر است. در ادامه، قیمت دارایی، شروع به زدن قله‌های سقفی جدید کرده و روند را از نزولی به صعودی تغییر می‌دهد. برعکس این اتفاق‌ها در روند صعودی هم ایجاد می‌شوند. توانایی شناسایی این الگو می‌تواند شما را به سود قابل‌توجهی برساند.
الگوی فنجان و دسته (Cup and Handle pattern)
یکی از الگوهای بازگشتی که در روندهای نزولی دیده می‌شود و نوید تغییر روند به صعودی را می‌دهد، فنجان و دسته نام دارد. در این الگو، از چپ به راست، ابتدا شاهد الگوی (U) شکل فنجان و سپس دسته آن هستیم.
الگوی کلاسیک بازگشتی کف گرد (Rounding Bottom)
به این الگو، الگوی نعلبکی هم گفته می‌شود. الگوی بازگشتی کف گرد در بازه‌های زمانی طولانی‌مدت‌تری نمایان می‌شود. معمولا بهترین بازه برای بررسی این الگو، هفتگی یا ماهانه است. باوجوداینکه تشخیص الگوی کف گرد کار ساده‌ای نیست، ولی اگر بتوانید آن را در نمودارهای هفتگی ببینید، می‌توانید احتمال تغییر روند قیمت از نزولی به صعودی را بالا ببرید.
الگوی شکست (Breakaway)
این الگو که در شمار الگوهای بازگشتی کندل استیک محسوب می‌شود، از پنج کندل تشکیل شده است. دیدن این الگو در انتهای روند صعودی یا نزولی، احتمال تغییر روند را بسیار بالا میبرد.
الگوی چکش (Hammer)
یکی از الگوهای بازگشتی کندلی که طرفداران زیادی دارد و به‌صورت تک‌کندلی روی نمودار ظاهر می‌شود، کندل چکشی نامیده می‌شود. دیدن این الگو در انتهای یک روند نزولی، نویددهنده آغاز روند صعودی است. نوع دیگری از این الگوی کندلی که به آن چکش وارونه گفته می‌شود، در انتهای یک روند صعودی رخ می‌دهد و ما را از آغاز یک روند نزولی آگاه می‌کند.
الگوی مرد به دار آویخته (Hanging Man)
از دیگر الگوهای بازگشتی کندل استیک که در انتهای روندهای صعودی ظاهر می‌شود و شباهت بسیار زیادی به الگوی چکشی دارد، الگوی مرد به دار آویخته است. بزرگ‌ترین مشخصه این الگو، سایه بلند پایینی آن به شمار می‌رود.
الگوی کمربند (Belt Hold)
ظاهرشدن این الگو در نمودارهای صعودی و نزولی، نویددهنده تغییر روند به سمت نزولی و صعودی خواهد بود.
الگوی شوتینگ استار (Shooting Star)
نمونه دیگری از الگوهای بازگشتی کندلی که شباهت زیادی به الگوی چکشی معکوس دارد، شوتینگ استار نامیده می‌شود. ظاهرشدن این کندل در انتهای یک روند صعودی، آغاز روند نزولی را نوید می‌دهد. تفاوت بارز میان الگوی ستاره دنباله دار و الگوی چکشی معکوس، در نداشتن سایه پایینی است.
آشنایی با استراتژی معاملاتی برای الگوهای بازگشتی
دیدن الگوی بازگشتی و شناسایی آن در نمودارهای قیمتی دارایی‌های فارکس، به معنی توانایی استفاده از آن نیست. شما باید استراتژی‌های ویژه‌ای برای استفاده از این الگوها داشته باشید تا بتوانید بهترین نتیجه را از فرصت‌های طلایی تغییر روند بگیرید. در ادامه، نگاهی به این استراتژی‌ها و الگوها می‌اندازیم.
استراتژی معاملاتی در الگوهای کف و سقف دوقلو و سه‌قلو
در الگوهای بازگشتی کلاسیک سقف دوقلو و سه‌قلو، ناحیه خط گردن را به‌عنوان خط فرضی شکست در نظر گرفته و بعد از دیدن شرایط شکست قیمت از این خط، وارد موقعیت فروش می‌شویم. حد ضرر خود را هم یکی دو کندل بالاتر از قله آخر در نظر می‌گیریم. با درنظرگرفتن ریسک به ریوارد حداقل یک‌به‌یک، می‌توانیم سود قابل‌قبولی را از این معامله به دست آوریم. مشابه همین ماجرا، ولی در حالت معکوس آن، در مورد کف‌های دوقلو و سه‌قلو برقرار است.
بیشتر بخوانید: چگونه الگوی کف دوقلو و سقف دوقلو را معامله کنیم؟
استراتژی معاملاتی در الگوی سر و شانه سقف و کف
در الگوی سر و شانه سقف، منتظر یک ریزش و تغییر بازار در جهت نزولی هستیم. به‌همین دلیل، با دیدن اولین کندل پر قدرت در جهت نزولی، وارد پوزیشن فروش می‌شویم و حد ضرر خود را در یکی دو کندل بالای آخرین سقف زده شده قرار می‌دهیم. حد سود هم در کمترین حالت باید ریسک به ریوارد یک‌به‌یک را به ما بدهد. در سر و شانه کف، انتظار دیدن تغییر روند از نزولی به صعودی را داریم. به‌همین دلیل، با دیدن کندل پر قدرت صعودی که ناحیه خط گردن را در این الگو می‌شکند، وارد معامله خرید می‌شویم و حد ضرر خود را زیر آخرین کف زده شده در این الگو قرار می‌دهیم. حد سودمان هم مثل موارد قبلی حداقل باید نسبت یک‌به‌یک را به ما بدهد.
استراتژی معاملاتی در الگوی کنج صعودی و نزولی
در الگوی کنج صعودی، منتظر تغییر روند به سمت نزولی هستیم. بنابراین، با دیدن کندلی که خط حمایت در این الگو را می‌شکند، وارد پوزیشن فروش می‌شویم. حد ضرر خود را کمی بالاتر از آخرین سقف زده شده قرار می‌دهیم. در الگوی کنج نزولی، ما منتظر شکست خط مقاومت و آغاز یک حرکت قوی صعودی برای تغییر روند هستیم. به‌همین دلیل، بعد از شکست خط مقاومت وارد موقعیت خرید شده و حد ضرر خود را هم کمی پایین‌تر از آخرین کفی که در این الگو تشکیل شده است، قرار می‌دهیم.
استراتژی معاملاتی در الگوی فنجان و دسته
بهترین نقطه ورود در این استراتژی، زمانی است که قیمت، خط روند بالای دسته این الگو را می‌شکند. با دیدن این شکست می‌توانیم وارد معامله خرید شده و حد ضرر خود را چند پیپ پایین‌تر از دسته این الگو قرار دهیم. بهترین نقطه خروج در این الگو، به‌اندازه فاصله میان کف فنجان و خط شکست قیمت است.
نکته: شما می‌توانید همین سبک از استراتژی‌ها را برای الگوهای کندلی و هر الگوی بازگشتی دیگری که با آن روبه‌رو شدید، پیاده کنید.
چقدر می‌توان به الگوهای بازگشتی در فارکس اعتماد کرد؟
تحلیل تکنیکال با در اختیار گذاشتن الگوهای مختلف بازگشتی، به‌دنبال هموارتر کردن مسیر تحلیل و گرفتن بهترین تصمیم‌های معاملاتی است. باید این مورد را در نظر داشته باشید که تشخیص این الگوها به معنی رخ‌دادن 100 درصدی تغییر روند نیست؛ چون این بازار است که برای حرکت بعدی تصمیم می‌گیرد. با این وجود، اگر این الگوها را در بازه‌های زمانی بلندمدت‌تری زیر نظر بگیریم، بیشتر می‌توانیم به نتیجه‌شان اعتماد کنیم.
استفاده از تاییدیه‌های دیگر مانند به‌کار بردن استراتژی‌های مختلف هم می‌تواند در گرفتن تصمیم‌های بهتر و پیدا کردن بهترین نقطه ورود کمک‌مان کند. در این میان، انتخاب بروکری مانند اپوفایننس که بتواند بدون تاخیر زمانی، ابزارهای حرفه‌ای را برای تحلیل و بررسی بازار در اختیارمان بگذارد، یکی از شروط اصلی برای آغاز سودآوری از معامله بر اساس الگوهای بازگشتی در تحلیل تکنیکال به شمار می‌رود.
چطور کار خود را با الگوهای بازگشتی فارکس شروع کنیم؟
برای آنکه بتوانید از این الگوها برای گرفتن بهترین نقطه ورود در بازار استفاده کنید، قبل از هر چیز باید در یک بروکر معتبر مانند اپوفایننس، حساب معاملاتی خود را افتتاح کرده و آن را با حداقل مبلغ ممکن شارژ کنید. سپس نماد موردنظرتان را انتخاب کرده و با بررسی دقیق آن در تایم فریم‌های مختلف، به‌دنبال شناسایی الگوهای بازگشتی در نمودارهای قیمتی باشید. بعد از آن باتوجه‌به شرایط بازار، بررسی تایم خبر و موقعیت سشن‌ها در بهترین نقطه ورود که الگوهای بازگشتی فارکس در اختیارتان می‌گذارند، وارد معامله شوید. نکته مهم، درنظرگرفتن حد ضرر است تا در صورت حرکت بازار خلاف جهت پیش‌بینی شده، بتوانید از اصل سرمایه‌تان محافظت کنید.
بهترین الگوی بازگشتی چیست؟
انتخاب بهترین الگوی بازگشتی بستگی زیادی به ترجیح، تجربه و نگرش معامله‌گر دارد. بااین‌وجود، الگوی QC و سر و شانه می‌توانند نسبت به دیگر الگوهای بازگشتی در فارکس، نمره بهتری بگیرند.
آیا معامله با کمک الگوی بازگشتی سودآور است؟
معامله با استفاده از نقطه‌های ورود به‌دست‌آمده از الگوهای مختلف بازگشتی، می‌تواند در شرایط خاصی از بازار سودآور باشد؛ اما اگر به‌درستی اجرا نشود، زیان‌بار خواهد بود.
کدام الگوی بازگشتی برای معامله در تایم 5 دقیقه مناسب است؟
بهترین نتیجه از بررسی الگوی بازگشتی فارکس در تایم‌های بالای 15 دقیقه گرفته می‌شود. با این وجود، دو الگوی بسیار مهم سر و شانه و QC در تایم 5 دقیقه هم به‌خوبی قابل تشخیص هستند.
